Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile Fatih Sultan Mehmet Han’ın biyografilerini 11 dilde yayımladı.
Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Dr. Zeki Eraslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2019’da başlattıkları Türk devlet ve düşünce hayatına yön veren kişilerin hayatlarını yabancı dile çevirme projesi kapsamında 20 devlet adamı, düşünce ve bilim insanı belirlediklerini söyledi.
Eraslan, 2021’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Yunus Emre ve Türkçe yılı ilan edilmesi üzerine Yunus Emre’nin hayatını kaleme aldıklarını ve yabancı dillere çevirerek projenin başlangıcını yaptıklarını dile getirdi.
Yunus Emre’nin hayatının, 2 yıl süren bir çalışmayla hazırlandığını ve 11 dile çevrildiğini belirten Eraslan, “Dışişleri Bakanlığımızla kıymetli bir işbirliğine gittik ve ihtiyaç analizi belirledik. Dışişleri Bakanlığımızın bize bildirdiği sayıda, bu eserlerimizi Bakanlığımıza teslim ettik ve onlar da yurt dışındaki üniversite kütüphanelerine gönderdi. Çin’den Bosna Hersek’e farklı coğrafyalarda Yunus Emre’nin hayatı o ülkelerin kütüphanelerinde yerini almış oldu.” dedi.
Hedef kitle gençler
Eraslan, projede Türkçe metnin sahasında önde gelen bilim insanlarınca yazılmasına dikkat ettiklerini vurgulayarak, “Projenin hedef kitlesi 16-20 yaş arası. O yüzden gençlerin anlayabileceği, ilgisini çekebileceği dilde, 100 sayfayı geçmeyecek şekilde bir metin hazırlanmasına dikkat ettik.” dedi.
Proje kapsamında geçen yıl, Harvard Üniversitesi’nde dünyada ilk bilim tarihi doktorası yapan Prof. Dr. Aydın Sayılı ve matematikçi Prof. Dr. Cahit Arf’ın hayatının yayımlandığını, her iki bilim insanının biyografilerinin 6 dile çevrildiğini anlattı.
Bu yıl, iki aydın ve entelektüel devlet adamının hayatı yayımlandı
Erslan, bu yıl kurumun Türk tarihinin önde gelen iki büyük isminin, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ve Fatih Sultan Mehmet Han’ın hayatını yerli ve yabancı okuyucularla buluşturulduğunu dile getirerek, şu bilgileri aktardı:
“Kurumumuz Cumhuriyetimizin 100. yılında çok güzel bir çalışmaya ev sahipliği yaptı. Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını Türkçe, Almanca, Çince, Japonca, Arapça, Farsça, Rusça, İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Boşnakça olmak üzere 11 dilde yayınladık. Bunları kütüphanelere gönderiyoruz. Alanında uzman iki bilim insanımız Türkçe metni kaleme aldı. Uluslararası çeviri standartlarıyla bu çevirilerin yapıldığını ifade etmek istiyorum. ‘Çeviri ana dile olur’ ilkesinden hareketle Türkçesi çok iyi olan yabancı akademisyenlerimiz bu çevirileri yaptı.”
Osmanlı İmparatorluğu’na zirve bir çağ yaşatan ve İstanbul’u fethederek, dünya tarihini değiştiren Fatih Sultan Mehmet Han’ın hayatını çevirdiklerini belirten Eraslan, Atatürk ile Fatih Sultan Mehmet Han’ın birçok ortak noktası olduğuna işaret etti.
Eraslan, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettiğini, Atatürk’ün ise İstanbul’u kurtardığını dile getirerek, şunları kaydetti:
“İki liderin bir başka ortak noktası da aydın devlet adamı oluşlarıdır. İlim insanını, koruyan, gözetleyen, himaye eden, kendileri de ilmi alanda eser üreten, yazan, çizen, okuyan birer entelektüeldir. Cumhuriyetimizin 100. yılında bu iki devlet büyüğümüzün hayatlarını 10 dile çevirdik, Türkçeyle beraber 11 dilde yayımladık. Dışişleri Bakanlığımızla yaptığımız görüşmelerle bu eserleri de hedef ülkelere ulaştırmış olacağız.”
Proje çalışması kapsamında olan bu eserlerin satışının yapılmadığını ifade eden Ersaslan, eserleri e-kitap olarak zaman içinde kurumun sitesine ekleyip, ücretsiz okunmasını sağlayacaklarını bildirdi.
Eraslan, gelecek yıl İbn-i Sina, Farabi, El-Cezeri’nin hayatlarını kaleme alıp, 9 dile çevirmeyi hedeflediklerini sözlerine ekledi.