DİYARBAKIR – Eski Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015’te Sur ilçesinde basın açıklaması yaptıktan sonra katledilmesiyle ilgili davanın karar duruşması bugün Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülüyor.
Davada sanık polisler Fuat T., Sinan T. ve Mesut S., “bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek” suçundan 2 ila 6 yıl arasında hapisle, Uğur Yakışır ise “olası kastla ölüme sebebiyet verme” suçundan üç kez ağırlaştırılmış müebbet hapisle yargılanıyor.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 25 Nisan’da mahkemeye sunulan mütalaada, ”Tahir Elçi’nin nereden geldiği tam olarak tespit edilemeyen bir kurşunla hayatını kaybettiği” belirtilmişti.
Mütalaada, tutuksuz yargılanan sanık üç polis hakkında ayrı ayrı beraat kararı verilmesi, firari sanık Uğur Yakışır’ın ise “iki polisi öldürdüğü, devletin birliğini ve bütünlüğünü bozduğu” gerekçesiyle cezalandırılması istenmişti.
Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren, duruşma öncesi yaptığı açıklamada, “Şu ana kadar mahkemenin tavrı ve başsavcılığın sunduğu mütalaa, bir şekilde dava dosyasının cezasızlıkla sonuçlanması konusundaki isteği ve tutumunu maalesef bize hissettiriyor” dedi.
Eren, “Biz, bu davanın henüz mütalaa verilecek bir aşamada olmadığını, mahkemenin cinayeti aydınlatması konusunda araştırması, toplaması, incelemesi gereken delillerin olduğunu savunuyoruz” dedi.
Ayrıca duruşmayı Türk Barolar Birliği, uluslararası hukuk kuruluşları, birçok kentin baro başkanı ve barolardan hukuk komisyonları, sivil toplum kuruluşu ve siyasi parti temsilcileri ve Tahir Elçi’nin eşi CHP İstanbul Milletvekili Türkan Elçi takip etti.
CHP’nin duruşmayı takip için gönderdiği bir heyet duruşma salonuna alınmak için bekleyişte. Duruşmayı CHP adına Ankara milletvekilleri Aliye Timisi Ersever ile Okan Konuralp, Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, İzmir milletvekilleri Sevda Erdan Kılıç ile Yüksek Taşkın, Muğla Milletvekili Cumhur Uzun ve Trabzon Milletvekili Sibel Suiçimez, Mardin CHP il başkan vekili Bülent Ecevit Olgaç takip ediyor.
Sanık polisler, Malatya, Elazığ ve Hassa Ağır Ceza Mahkemelerinden Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) üzerinden duruşmaya katıldı. Elçi ailesinin avukatları duruşmada hazır bulundu.
Geçtiğimiz 4 ayda hazırlamadığı mütalaa için bir kez daha süre talebinde bulunan Savcı, mütalaasında sanık polislerin her türlü şüpheden uzak olduğunu belirterek sanıkların beraatini istedi.
MEHMET ELÇİ: BARIŞ İSTEDİĞİ İÇİN KATLEDİLDİ
Tahir Elçi’nin kardeşi Mehmet Elçi savcı mütalaasından sonra söz aldı. Mehmet Elçi, “Tahir Elçi barış istediği için katledildi. 13 saniyelik bir görüntü kaybı var. Bunlar silindi. Savcılar birkaç kişi tehdit ederek Tahir Elçi aleyhine ifadeye zorladı. Siz mahkeme heyeti olarak baştan beri olayı kapatmak için elinizden geleni yaptınız. Şimdi sanıkların beraatine karar verildi. Bu doğru değil biz buna karşıyız” diye konuştu.
‘İDDİA MAKAMI CESARET GÖSTERMEDİ’
Mehmet Elçi ardından konuşan Diyarbakır Baro başkanı Av. Nahit Eren katılan bütün baroların şehirlerini sayarak, teşekkür etti. Eren, “Bu duruşmada yoklama yapamıyoruz. Yaklaşık 600 avukatın yetki belgesini size sunacağız. Tarihi bir ana tanıklık etmek için bir aradayız. Hepimiz her celse size soruşturmanın etkin yürütülmediğini söyledik. Her mahkemede yargıç ve başkanlar değişiyor. Peki biz neden bu kadar ısrarcı olduk? Çünkü cinayetin kendisi birçok şey ifade ediyor bizim için. Onlarca kameranın önünde güpegündüz bir baro başkanı katledildi. Herkes biliyor kimin öldürdüğünü. Bu ülkenin başbakanı, ‘Kurt kuzuyu da kapsa bunun sorumlusu benim’ dedi. Tahir Elçi cinayetini aydınlatması gerekenler bu cümleyi kurdu. Cinayet olduğu dönemin başbakanı ‘Bu cinayetin örtülmesi mümkün değil, izin vermeyeceğiz’ dedi, sözler verdi.
Geçtiğimiz günlerde bir milletvekili Tahir Elçi’nin neden katledildiğini söyledi. Bu cinayet 2015’te başlamadı. Bu cinayet o televizyon kanalında o sorular sorulurken işlendi. Bu dava politik bir davadır. Bu dava siyasi bir suikasttır. Ama bunu ben söylemiyorum, o dönemin başbakanı gelip Diyarbakır’da bu cinayetin bir suikast olduğunu dile getirdi. Ama biz buna rağmen o başbakanı dinleyemedik. Bugüne kadar iddia makamı dosyanın aydınlanması için cesaret gösteremedi. Siz olay yerinde keşif yapmaktan bile vazgeçtiniz. Sizin vereceğiniz kararla adaletinizi de bugün göreceğiz. Hakim bey bir tanığın tehditle “örgüt Tahir Elçi’yi öldürdü” diyen tanıkla ilgili tek bir işlem yapmadınız. Hatta tanığın kötü muameleye maruz kaldığını söyledik. Bu anlamda bu mütalaa Tahir Elçi davasına sunulacak bir mütalaa değil. Biz bu suikastin tanıklarının ve azmettiricilerin gelip bunu nasıl tasarladıklarını aktarsınlar istiyoruz” diye konuştu.
‘BU SORUŞTURMAYI YÜRÜTEN MAHKEMELER TARAFSIZ VE BAĞIMSIZ OLMALI’
Türkan Elçi’nin vekili Avukat Orhan Kemal Cengiz şunları söyledi: “Bu soruşturmayı yürüten mahkemeler tarafsız ve bağımsız olmalı. Bakın ne siz ne de bugüne kadar gelenler tarafsız idi. Cumhuriyet savcılığı sözde bir soruşturma yürüttü ve kanıt olmadığı için beraat istedi. Ya siz soruşturma yürütmediniz ki. Siz de tarafsız değilsiniz. Dolayısıyla buradaki herkeste bu cinayetin örtülmesi konusunda rol oynadı. Üç tane kamera var cinayet anına ait. Ama polis kamerasında 12 saniye yok. Postahane’nin kamerasının 20 saniyesi kesik. Mardin Kebap Evi’nin görüntüleri kayıp. Bunlar tesadüf değil. Bilinçli bir şekilde bu deliller karartıldı. 9 yıl sonra bu dava bu halde. Cinayetin işlendiği yere bile 4 ay sonra gidildi. Neden bir Cumhuriyet Savcılığı yalancı tanık üretir? Sistematik olarak davayı ilerletecek talepler reddedildi. Her şey şüpheli, hayatın olağan akışına uygun değil. Siz bize dediniz ki iki poliste öldürüldü. Bizde dedik ki nasıl öldürüldü ona bile bakmadınız. Aradan geçen 9 yılda bize kimse bir şey unutturmadı ve sonunda tüm suçlular hesap verecek.”
YALÇIN: ARAŞTIRMA YAPILMADI
Savunmaya devam eden Türkan Elçi vekillerinden Avukat Gamze Yalçın, “Bu soruşturma faillerin gizlenmesi, ve cezasızlık politikasının bir kanıtı. Savcı mütalaasında ‘Yapılan tüm araştırmalara rağmen Tahir Elçi’nin nasıl ve hangi kurşunla öldürüldüğü tespit edilmedi’ dedi. Ama bir araştırma yapılmadı. Bakın bu alçakça katliamdan sonra hiçbir makam araştırma yapmadı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine göre bir cinayeti aydınlatmak en çokta devletin görevidir diyor. Devlet, Tahir Elçi’nin katlinden sorumludur. Bugüne kadar toplanmayan ve işlenmeyen her aşamasından devlet sorumludur. Bu dosyanın böyle kapanmayacağını ve mücadele etmeye devam edeceğimizi bildirmek istiyoruz” dedi.
AVUKAT KÖKSAL: O MERMİNİN ÇEKİRDEĞİ YOK
Türkan Elçi vekillerinden Avukat Tuğçe Duygu Köksal, “Bu ana kadar meslektaşlarımız tarafından yapılan açıklamalar ışığında bilmediğimiz bir şey yok. Cumhuriyet Savcısının bu dosyada deliller tartışılmadığından ve belirli bir şeyler toparlandıktan sonra mütalaa vereceğini söyleseydi bu dava devam ederdi. Bu dosya mütalaaya bakıldığında basit bir insan öldürme dosyası olarak görülüyor. Ama bu böyle değil. Bu dosyada kurşunu kimin sıktığı saptanmayana kadar mütalaa verilmez. Bu dosyada ‘kasten insan öldürme mi’ var önce bunu konuşmalıyız. Bu operasyona bir bütün olarak görülmeli dedik. Tanık Seyithan’ın beyanlarına göre o sokakta başka sanıklar vardı. Ama bu kadar önemli bir delili, tanığı mahkeme reddetti. Katliam anın olduğu video tekrar tekrar incelenmeliydi. Bir keşif incelemesi yapılmalıydı. Tahir Elçi’yi kimin öldürdüğü belli. O mermi çekirdeğinin sahibi öldürdü. Ama mermi çekirdeği yok. Bakın biz defalarca bütün olayın bu 3 sanığa indirgenemeyeceğini söyledik. İstihbaratçıları dinleyin, yargılayın dedik yapılmadı. 2022 yılından beri bu dosyada şüphelilerin ifadesine başvurulmadı. Şüphelilerin bile tespit edilmediği, delillerin toplanmadığı, olay yerinin incelenmediği ortada. Şüpheden sanık yararlanır ilkesinin işlemesi için bu dosyada tüm bunların toplanması gerekirdi. Bakın tüm bunlar yapılmadan etkin soruşturma işletilmeden bu dava karara bağlanırsa Tahir Elçi’nin senelerdir mücadele ettiği cezasızlık ilkesi kendisine uygulanacak.
ERİNÇ SAĞKAN: SAVCI, YAŞANANLARIN AYDINLATILMAMASI İÇİN TAVIR ALMIŞ
Türkiye Barolar Birliği başkanı Erinç Sağkan, “İlk defa Cumhuriyet Savcısı katılanların değil de sanıkların ve yaşananların aydınlatılmaması için tavır almış. Bugün bu dosyada sanık olanlar öncesinde tanık olarak dinlendiler ve bütün bunlar Diyarbakır Barosu’nun ısrarıyla oldu. ‘Yapılan tüm araştırmalara rağmen tespit edilemeyen’ diyerek ‘şüpheden sanık yararlanır’ ilkesini uygulamış. Sayın Başkan, 11 celsedir, biz buradayız, basın burada ama sanıkları göremedik. Böyle bir yerde evrensel hukuktan bahsetmeyelim. Biz birazdan kamuoyu ile şunu paylaşacağız, ‘9 yıl önce güpegündüz, Diyarbakır’ın ortasında bir Baro Başkanı katledildi ve yargı makamı herhangi bir suçlu bulamadı’ diyeceğiz. ‘Hepimiz 9 yıldır el ele verdik ve suçluları bulamadık’ mı diyeceğiz? Bize sormazlar mı dönemin başbakanı dedi ki bu bir siyasi suikasttir. Bize sormazlar mı o başbakan niye dinlenmedi? Biz bu mahkemeyi devam ettireceğiz. Üst mahkemeye götüreceğiz. Sizden bir talebim yok” dedi.
‘TAHİR ELÇİ DOSYASI AYDINLATILMAK İSTENMİYOR’
Elçi ailesinin avukatlarından Mehmet Emin Aktar, “Başından beri Tahir Elçi dosyası aydınlatılmak istenmiyor. Asıl Tahir Elçi’yi öldüren mermi çekirdeğini bulunmasını istemeyenlerdir” dedi.
Mahkeme heyetine, silinen görüntülerden fotoğraf kareleri sunan Aktar, “Bu görüntüleri bulamayan Savcılık makamı bunlara baksın. Bu soruşturmanın ve kovuşturmanın etkili yürütülmesine hiçbir faydası olmayan Savcılık makamı şüpheden sanık yararlanır ilkesi uyguluyor. Bakın siz bu caydırmalarınıza rağmen kamuoyu bu davaya ilgisini kaybetmedi. Çünkü bu yara kanıyor. Bugün sanıklara beraat istemek, ‘Tahir Elçi bir Kürttü ve bir teröristti, öldürülebilir’ bakış açısıdır.”
‘TAHİR ELÇİ BAHÇE BİÇERKEN ÖLMEDİ’
ÖHD Avukatı Ekin Yeter, “Tahir Elçi’yi savunmak bizim için bir onurdur. Hukuk kuralları bizler için Türkiye’de sömürülen halklar için adaletin tesis edildiği bir alan olmadı. Bu davada neden cezasızlık hukuku uygulanmak isteniyor? Tahir Elçi köyünde bahçe biçerken ölmedi ki. Başından beri Elçi’nin katledilmesindeki ciddiyeti görmedik. Bakın bu salondakilerin hiçbiri çocuk değil. Polisin elinde istihbarat olmasına rağmen bu eylemin yapılmasının engellenememesine inanamayız. Bu yargılamanın cezasızlık kapsamında milliyetçi, düşman hukuku uyguladığı ortadadır. Bizim sizden talebimiz burada bir yaşam hakkı ihlali var. Bunu giderin” diye konuştu.
Ne olmuştu?
Tahir Elçi, 28 Kasım 2015’te Diyarbakır’ın Sur ilçesinde tarihi Dört Ayaklı Minare’nin önünde yaptığı basın açıklamasının ardından çıkan silahlı çatışmada başından vurularak öldürüldü.
Elçi’nin ölümüne neden olan merminin çekirdeği bulunamadı. Elçi’nin vurulduğu sırada olay yerinde olan üç polis memuru, “bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek” suçlamasıyla ile 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası talebiyle yargılanıyor. Savcı ise esas hakkındaki mütalaasında hangi polis memurunun silahından çıkan kurşunun ölüme sebebiyet verdiğini tespit etmenin imkânsız olduğunu gerekçe göstererek üç polis memuru için beraat talebinde bulunmuştu.
Firari sanık Uğur Yakışır ise ‘’iki polis memurunu öldürmek”, “bir polis memurunu öldürmeye teşebbüs” ve “Elçi’yi olası kastla öldürmek” suçlamalarıyla yargılanıyor. Yakışır’ın, üç kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılması isteniyor.
İDDİANAME NASIL HAZIRLANDI?
Davanın iddianamesi, Diyarbakır Barosu’nun olay yeri görüntülerini toplayarak Londra merkezli bağımsız bir grup olan Forensic Architecture’a hazırlattığı bilimsel raporun yayımlanması sonrası tamamlandı.
Raporda, Elçi’nin hayatını kaybetmesine neden olan kurşunun, 3 polisten birinin silahından çıktığı tespit edildi. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 3 polis hakkında kovuşturma başlattı. İddianame 20 Mart 2020’de tamamlandı. Dava ise 21 Ekim 2020’de başladı. Diyarbakır Barosu ve Tahir Elçi’nin avukatları, hukuki sürecin soruşturma aşamasından kovuşturmaya kadar büyük eksikliklerle devam ettiğini, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini savunuyor.
(HABER MERKEZİ)
