Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) eski Genel Müdür Yardımcısı, Maden Mühendisi Dursun Akyürek, “Akbelen Ormanı kesilmeden, bir ağaca bile zarar verilmeden üretim mümkün. Bu konudaki projemiz Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kabul edildi ve uygulamasına başlandı” dedi. Dursun Akyürek, özelleştirme kapsamında Muğla Yatağan kömür sahalarının Aydem Gruba, Muğla Milas Ekizköy,Yeniköy sahalarının Limak-IC Gruba devredildiğini hatırlatarak açıklamasını şöyle sürdürdü:
Dursun Akyürek
FAALİYETLER DURDU
“Ancak bu sahalar açık işletmecilikle, ormanlara, zeytinliklere ve sit alanlarına ulaştı. Çevre sorunları başladı. Aydem Gruba ait Yatağan Eskihisar kömür sahası da zeytinlikler ile sit alanlarına dayandı ve faaliyetleri durdu. Çevrede de tepkiler oluşmuştu. Yatağan Termik Enerji Üretim A.Ş.’ye ait Eskihisar e-panosu linyit sahasından Yatağan Termik Santralının ihtiyacını karşılayan açık ocak işletme rezervlerinin azalması ve açık ocak faaliyetlerini engelleyen nedenlerden dolayı açık işletme üretimi yapılamaz oldu. Bu durum yeraltı işletmeciliğine geçilmesini zorunlu kıldı. Örtü kalınlığı itibarıyla ekonomik açık işletme kapsamında değerlendirilebilecek bir alan olup, sit alanı içerisinde olması nedeniyle işletilememektedir.”
ÇÖZÜM BULUNDU
Buna çözüm bulmak amacıyla 2022 yılında sahanın jeomekanik testlerini, hidrolojisini incelediklerini, ardından yeraltı üretim projesi geliştirdiklerini, ucuz, dayanıklı dolgu malzemelerinin testlerini tamamladıklarını anlatan Akyürek, sözlerini şöyle sürdürdü:
■ Proje yeraltında havalandırması, iş güvenliği alınmış, galerilere dayalı üretim sistemidir. Açılan galerilerde ilk önlemleri sağlayan tahkimatlarla, kömürü alınmış galerileri, dayanım testleri yapılmış dolgu malzemesi ile derhal doldurarak, yüzeysel harekete izin vermeyen bir işletmecilik faaliyetine dayanıyor. Yıllık 1 milyon ton üretim hedefi mevcuttur. Bunu revize ile 1.5 milyon ton/yıla çıkarmak mümkündür. Proje ile yürütülen madencilik faaliyetleri ekonomiktir.
GALERİ SİSTEMİ
■ Galeriler 52-72 mekrekare açıklıktadır, iş makineleri ve büyük nakliyat kamyonlarına imkan vermektedir. Bu sahanın üzerinde bulunan SİT alanları ve zeytin ağaçları, işletmecilik projesine uygun çalışıldığı sürece zarar görmez.
■ Akbelen ormanları, Yatağan Eskihisar kömür sahasına 70-80 km uzaklıktadır. Eskihisar’da doğaya, ağaçlara, zeytinliklere, sit alanlarına zarar vermeden üretim imkanı sağlandı. Ülkemizin göz bebeği ormanlara zarar vermeyecek proje ile beklentisiz hazırız. Projemiz Maden ve Petrol İşleri Geneal Müdürlüğü tarafından da uygun bulunmuş ve üretime 8 ay önce geçilmişti. Bugün üretim aksaksız ve sorunsuz bir biçimde yapılıyor.
KURTARMAYA HAZIRIZ
Uyguladıkları projenin Muğla-Yatağan termik santralına çok yakın olduğunu, Akbelen Ormanı’na dayanan kömürle aynı yapıya sahip olduğunu kaydeden Akyürek, “Çıkarılan kömür yerine o çevrede mevcut malzemeler termik santralın külü ve düşük düzeyde çimento, kalker karışımını kullanıyoruz” diye konuştu. Açık işletmenin zeytinlik alana gelince durduğunu bu aşamada galeriler ile kömür damarına girilerek işletmeye başlandığını anlatan Akyürek, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Yeraltı işletmeciliği ekonomik olarak yüzeylere sit alanı ve zeytinliğe zarar vermeden devam ediyor. Bu, Akbelen Ormanı’na da zarar verilmeden, bir ağaç bile kesilmeden yapılabilir. Biz, bu konuda üzerimize düşen desteği karşılıksız olarak vermeye, ormanlarımızı kurtarmaya hazırız.”
