Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Birleşmiş Milletler (BM) Orta Asya Ekonomileri Özel Programının (SPECA) 25. yılı dolayısıyla Devlet Başkanları Zirvesi yapıldı.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ev sahipliğinde düzenlenen Zirve’ye, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman katıldı.
BM Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) İcra Sekreteri Tatiana Molcean, BM Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (UNESCAP) İcra Sekreteri Armida Salsiah Alisjahbana’nın da katıldığı toplantıda Gürcistan Başbakanı İrakli Garibaşvili, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi konuk olarak yer aldı.
Aliyev, konuşmasında, SPECA kurulduğunda bağımsızlığın ilk adımlarını atan üye ülkelerin çok sayıda sorun ve zorluklarla karşılaştığını belirtti.
Geçen 25 yılda SPECA üyelerinin bağımsızlıklarını pekiştirdiğini ve ekonomik olarak hızla kalkındığını söyleyen Aliyev, “İstikrar olmazsa ekonomik gelişme söz konusu olamaz. Dünyanın farklı bölgelerinde savaş ve çatışmalar genişliyor. Bizim ülkelerimizde ise barış ve istikrar hüküm sürüyor. Bu, devlet ve halklarımızın büyük başarısıdır.” dedi.
Aliyev, bazı ülkelerin uyguladığı siyasetin halklarının iradesine dayanmadığını belirterek, “Dünyada başarısız, aynı anda iki ya da daha fazla sandalyede oturmak, birkaç efendiye hizmet etmek isteyen, kendisini büyük devletlerin çatışma arenasına dönüştüren devletler de az değil. Bunlardan biri Azerbaycan’ın komşusu Ermenistan’dır. Bu gibi ülkelere de gerçek anlamda bağımsız ülke denilemez. Bu gibi ülkelerin siyaseti halklarının iradesine dayanmıyor ve kaderleri dış sponsorların elindedir. SPECA üyesi ülkeler ise gerçek anlamda bağımsız ülkelerdir. Çünkü bağımsız dış ve iç politika yürütüyorlar.” ifadelerini kullandı.
Azerbeycan’ın Orta Asya ülkeleriyle tarihi ilişkilere sahip olduğunu vurgulayan Aliyev, “Azerbaycan ve Orta Asya, stratejik önemi giderek artan tarihi, kültürel ve jeopolitik coğrafi bütündür.” diye konuştu.
Aliyev, Azerbaycan’ın güçlü ekonomisi sayesinde bağımsız politika yürüttüğünü belirterek, son 20 yıldaki ekonomik başarılara dikkati çekti.
Azerbaycan’ın 30 yıl Ermenistan’ın işgali altında kalan ve müzakerelerle ilerleme sağlanamayan topraklarını geri aldığı 2. Karabağ Savaşı ile elde edilen zaferi hatırlatan Aliyev, “Azerbaycan, tüm topraklarında egemenliğini sağladı ve saldırgan bölücülüğü sona erdirdi. Tarihi zaferimiz dolayısıyla Azerbaycan’ı kutlayan tüm ülkelere teşekkür ediyorum.” dedi.
Aliyev, işgalden kurtarılan bölgelerde kapsamlı imar ve ihya çalışmaları yürüttüklerini bildirerek, “Sıfırdan yeni şehirler ve köyler inşa ediyoruz. İlk aşamada 9 şehir ve 8 kasaba dahil 100 yerleşim biriminin yeniden inşası planlanıyor. Göçmenler kendi ata yurtlarına dönüyor. 2026 sonuna kadar 140 bin insanın kendi evine dönmesi öngörülüyor.” bilgisini paylaştı.
1998 yılında BM tarafından kurulan SPECA, Orta Asya ülkelerinde ekonominin sürdürülebilirliği, kalkınma ve karşılıklı ilişkilerin güçlendirilmesini destekleyen, Azerbaycan, Afganistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın üye olduğu ekonomik bir platform olarak faaliyetlerini sürdürüyor.
